เทคนิคปลูกผักบุ้งในโอ่ง อย่างไร ให้โตเร็วได้กินตลอดทั้งปี
ผักบุ้ง ผักสวนครัวและผักท้องถิ่นที่ชาวไทยเราคุ้นเคยเป็นอย่างดี เพราะปลูกง่าย มีทั่วไป บางแห่งไม่จำเป็นต้องปลูก ขึ้นเองตามธรรมชาติ แถมเป็นผักที่คู่ครัวตั้งแต่ร้านอาหารข้างทาง
ผักบุ้งจึงมีคุณค่าและมีประโยชน์มากมาย เกษตรที่เลือกปลูกผักอินทรีย์ ตัวเลือกแรกจึงมาตกที่ผักบุ้งนี่เอง เพราะสามารถทำรายได้ต่อเนื่องและตลาดก็ต้องการอยู่เสมอ
ข้อมูลพื้นฐานของผักบุ้ง
ผักบุ้งเป็นผักแบบไม้เลื้อยล้มลุก มีอายุหลายปี ลำต้นกลมสีเขียว หรือสีม่วงแดง มีรากออกตามข้อปล้องของลำต้น เติบโตอยู่ตามดินที่ชื้นแฉะหรือในน้ำพบเห็นได้ทั่วไปทุกภาคในประเทศไทย รสชาติกินดิบจะออกฝาดเปรี้ยวโคนลิ้น แต่หากทำให้สุกจะหวานกรอบอร่อย
การปลูกผักบุ้งทำได้หลายวิธี หนึ่งในนั้นคือการปลูกในโอ่ง
ผักบุ้งเป็นผักปลูกง่ายมาก โดยทั่วไปนิยมปลูกในแปลง หรือปลูกในกระถาง ตามคันดิน หรือปลูกในน้ำก็ได้ แต่ที่จะบอกในบทความนี้คือ การปลูกผักบุ้งในโอ่ง ซึ่งวิธีการปลูกก็ไม่ต่างกับวิธีอื่น เพียงแต่การจัดการอาจซับซ้อนบ้างเล็กน้อย แต่ผลลัพธ์นั้นดีเกินคาด ล
จุดประสงค์ของการปลูกผักบุ้งในโอ่ง คืออะไร และทำไมต้องเป็นโอ่งเพราะผักบุ้ง เป็นผักที่ต้องการแสงในการเติบโต จึงมีหลายวิธีที่ถูกคิดค้นขึ้น หนึ่งในนั้นคือ การเร่งให้ผักบุ้งโตเร็วขึ้น
โดยดัดแปลงมาจากวิธีการปลูกผักบุ้งในนาที่มีน้ำท่วมสูง แต่ผักบุ้งไม่ตาย และสามารถแทงยอดสูงขึ้นเพื่อหาแสง ทำให้ได้ลำต้นที่เป็นส่วนของยอดสูงและอวบอิ่ม แต่ใบน้อยและเล็ก เหมาะสำหรับผู้ที่ชอบเลือกที่จะรับประทานยอดผักบุ้งมากกว่ารับประทานใบ จึงเป็นที่มาของต้นกำเนิด การปลูกผักบุ้งในโอ่ง
เพราะโอ่งถือเป็นวัสดุชั้นดี อีกทั้งกว้างและสูงพอประมาณ ใส่น้ำได้มาก จึงทำให้เหมาะที่จะนำมาใช้ปลูกผักบุ้งเป็นที่สุด เกษตรกรอาจใช้วัสดุอื่นๆ เช่น กระถางทรงสูง หรือวัสดุที่ใส่น้ำได้ประมาณนึง เพื่อทำให้ต้นผักบุ้งได้ชูยอดสูงยาวได้ตามต้องการ
ขั้นตอนการปลูกผักบุ้งในโอ่ง
ขั้นตอนไม่ยาก วิธีการทำ เหมือนกับการปลูกผักบุ้งตามแปลงดินทั่วไป แม้แต่การปลูกผักบุ้งในกระถางก็สามารถนำมาดัดแปลงใช้กับการปลูกแบบในโอ่งได้เช่นกันโอ่ง ไม่จำกัดขนาด ไม่ต้องเจาะก้นโอ่ง หากไม่มีใช้กระถางทรงสูง หรือวัสดุที่สามารถใส่น้ำได้ลึกอย่างน้อย 30 ซม.ตะกร้า ไว้สำหรับใส่ดินปลูกปลูก ให้เล็กกว่าก้นโอ่งเล็กน้อย หากไม่มีไม่ต้องใช้ก็ได้
ดินปลูก ใช้ดินปลูกผักทั่วไป หรือดินผสมปุ๋ยหมัก/ปุ๋ยอินทรีย์แล้ว
กระสอบเก่า กระดาน ตาข่ายเก่า หรือวัสดุทึบแสง ไว้ทำฝาปิดปากโอ่ง สำหรับควบคุมแสงแดดมาเริ่มปลูกผักบุ้งในโอ่งกันเลย
โดยการนำดินปลูกที่ผสมแล้วใส่ตะกร้าที่เตรียมไว้ หรือนำดินที่ผสมไว้แล้วใส่ลงในก้นโอ่ง ให้มีความสูงจากก้นโอ่งประมาณ 3-5 นิ้ว เนื่องจากในระยะต่อไปจำเป็นต้องรดน้ำ และเราไม่ได้เจาะก้นโอ่งเพื่อระบายน้ำออก ทำให้อาจมีการขังภายในก้นโอ่ง จึงจำเป็นต้องใช้ระดับดินสูงเล็กน้อยเพื่อป้องกันดินกับน้ำผสมกันจนต้นผักบุ้งล้ม
การใช้ตะกร้า จะช่วยพยุงให้ต้นผักบุ้งยืนต้นได้ไม่ล้มง่าย กรณีที่น้ำภายในโอ่งมีมากเกินไป เมื่อนำดินใส่ลงเรียบร้อยจนได้ระดับดีแล้ว ให้ทำการหยอดเมล็ดผักบุ้ง ส่วนใหญ่ใช้เมล็ดผักบุ้งแก้ว เพราะการเจริญเติบโตเร็ว ลำต้นสวย และตลาดนิยม จำนวนเมล็ดที่ใช้ ตามความต้องการ แต่ไม่ควรแน่นจนเกินไป
เมื่อหยอดเมล็ดแล้วให้รดน้ำจนดินชุ่มแต่ไม่แฉะ รอจนกว่าจะผักบุ้งแทงยอดอ่อน ซึ่งใช้เวลาประมาณ 2-3 วัน แล้วจึงเริ่มใช้กระสอบเก่า หรือตาข่ายปิดบังแสง แต่ต้องให้อากาศเข้าได้ ทิ้งไว้อีกประมาณ 7-10 วัน หมั่นคอยดูจนได้ระยะที่ยอดผักบุ้งสูงเกือบถึงปากโอ่ง จึงสามารถตัดยอดไปรับประทานได้ ช่วงเวลาประมาณ 20 วัน ก็สามารถเก็บผลผลิตได้แล้ว
หากไม่มีเมล็ดผักบุ้ง ทำอย่างไรถึงจะปลูกผักบุ้งในโองได้
กรณีไม่มีเมล็ดผักบุ้ง สามารถนำกิ่งผักบุ้งจากที่ซื้อตามตลาดนัดมาปักชำได้เลย แต่การปักชำกิ่งผักบุ้ง ขะต้องใช้ดินปลูกที่แฉะน้ำ หรือทำให้น้ำท่วมดินปลูกเล็กน้อย แล้วเริ่มทำการปักชำได้เลยตามจำนวนที่ต้องการ แต่ไม่ควรแน่นจนเกินไป รอจนผักบุ้งมียอดอ่อนแตกออกมา แล้วจึงใช้ตาข่ายปิดปากโอ่ง จนผักบุ้งชูยอดยาวตามต้องการ ก็ตัดยอดนำไปรับประทานได้แล้ว
หากใช้วิธีการปักชำผักบุ้งในโอ่ง อย่าปิดฝาโอ่งก่อนจนกว่าจะได้เห็นยอดอ่อนที่แตกขึ้นมาใหม่ออกมา ไม่เช่นนั้นผักบุ้งจะตาย และอย่าให้ดินปลูกแห้งจนผักบุ้งตาย
ข้อดีของการปลูกผักบุ้งในโอ่ง
ผักบุ้งเป็นผักไม้เลื้อยและผักล้มลุก แต่มีอายุการเก็บเกี่ยวที่ยาวนาน แตกยอดอ่อนได้เรื่อยๆ ตราบใดที่ต้นหลักยังคงได้รับสารอาหารที่เพียงพอ อีกทั้งยังสามารถแตกเป็นต้นใหม่ได้ง่าย การขยายพันธุ์จึงเป็นเรื่องที่ง่ายด้วยเช่นกัน
ดังนั้น เมื่อผักบุ้งอยู่ในโอ่งและมีความต้องการแสง จึงจำเป็นต้องสร้างลำต้นให้สูงพ้นปากโอ่งเพื่อต้องการแสงมาสังเคราะห์อาหารอยู่ตลอดเวลา การตัดลำต้นผักบุ้งให้ต่ำเกือบติดโคน จึงเป็นวิธีที่ทำให้ผักบุ้งแตกยอดใหม่อย่างต่อเนื่อง และยังได้ลำต้นที่เป็นยอดที่ยาว ไม่แข็งเหมือนกับการปลูกในแปลงทั่วไป ลำต้นที่แข็งเกิดจากการสังเคราะห์แสงที่เพียงพอ
นี่จึงเป็นข้อดีของการปลูกผักบุ้งในโอ่งที่สามารถเก็บเกี่ยวยอดผักบุ้งได้อย่างยาวนาน ตราบเท่าที่สารอาหารในโอ่งจะเพียงพอให้ผักบุ้งได้แตกยอดมาใหม่ได้อีกคะ เพื่อนๆไปลองปลูกดูนะคะ